جلوگیری از چاقی و لاغری با شناخت BMI
آیا اضافه وزن دارید؟
آیا دچار کمبود وزن هستید؟
BMI یا شاخص توده بدنی یک ملاک اندازه گیری تناسب قد و وزن است و به ما نشان می دهد که آیا دچار کمبود وزن یا اضافه وزن هستیم یا نه که با نحوه محاسبه BMI (شاخص توده بدنی) میتوانیم از چاقی و اضافه وزن ویا لاغری مفرط جلوگیری کنیم.
برای به دست آوردن نتیجه BMI از فاکتورهایی همچون سن، وزن، قد و جنسیت استفاده می شود.
BMI به صورت مستقیم چربیهای بدن را اندازه گیری نمیکند و نژاد یا بافت عضلانی را در نظر نمیگیرد . بنابراین BMI ابزار مناسبی برای ورزشکاران حرفهای نیست چرا که بیشتر وزن آنها از عضله است.
BMI از روشهای استاندارد وضعیت وزن استفاده میکند که پزشکان با کمک آن میتوانند شرایط وزنی افراد را دنبال و مشکل بالقوه آنها را شناسایی کنند.
خطرات کمبود وزن یا اضافه وزن
اضافه وزن میتواند منجر به مشکلات بسیاری از جمله دیابت نوع ۲، فشارخون بالا و مشکلات قلبی و عروقی شود . وزن بسیار پایین نیز میتواند خطر مشکلاتی مانند سوءتغذیه، پوکی استخوان و کمخونی را افزایش دهد .
محاسبه BMI (شاخص توده بدنی) در بزرگسالان
فرمول اندازه گیری در شاخص BMI برابر است با نسبت وزن با واحد کیلوگرم بر توان دوم قد به متر .
با استفاده از جدول پایین و با پیدا کردن قد و وزن خود را روی آن میتوانید متوجه وضعیت وزنتان شوید و بفهمید آیا به کمبود وزن، وزن سالم، اضافه وزن، چاق و چاقی شدید مبتلا هستید.

روش نتیجه گیری از جدول اندازه گیری BMI
برای محاسبه توده بدنی (کمبود وزن و اضافه وزن)
با استفاده از این جدول متوجه میشوید BMI بدست آمده در محدوده چه وزنی است (در جدول بالا با توجه به رنگها میتوانید به سادگی متوجه موضوع شوید)

BMI کمتر از ۱۸.۵ (لاغری)
BMI پایینتر از ۱۸.۵ نشان دهنده این است که دچار کمبود وزن هستید، بنابراین شاید نیاز باشد کمی وزن اضافه کنید. توصیه میکنیم از پزشک یا مشاور تغذیه خود کمک بگیرید.
BMI بین ۱۸.۵ تا ۲۴٫۹ (بدن سالم)
BMI بین ۱۸.۵ تا ۲۴٫۹ نشان میدهد نسبت به قدتان وزن مناسبی دارید. با تثبیت وزنی سالم، جلوی بالا رفتن خطرهای جدی برای سلامتتان را میگیرید.
BMI بین ۲۵ تا ۲۹٫۹ (اضافه وزن)
BMI بین ۲۵ تا ۲۹٫۹ به شما میگوید کمی دچار اضافه وزن هستید و نیاز دارید مقداری وزن کم کنید. برای کاهش وزن میتوانید با پزشک خود مشورتی داشته باشید.
BMI بالای ۳۰ (چاقی مفرط)
BMI بالای ۳۰ به شما اخطار میدهد که وزن بالایی دارید. اگر وزن کم نکنید مسلما سلامتتان به خطر خواهد افتاد. حتما با پزشک یا مشاور تغذیه خود صحبت و رژیم گرفتن را شروع کنید.
محاسبه BMI (شاخص توده بدنی) در کودکان و نوجوانان
در بزرگسالان، مقدار BMI به سن و همچنین جنسیت مرتبط نیست؛ با این حال اندازه گیری BMI در کودکان و نوجوانان کمی متفاوت است. دخترها و پسرها با سرعت متفاوتی رشد میکنند و میزان چربی بدنیشان در سنین مختلف متفاوت است. به همین دلیل برای اندازهگیری BMI در طول کودکی و نوجوانی سن و جنسیت نیز فاکتور مهمی به حساب میآید. پزشکان و دیگر متخصصان سلامت، کودکان را با محدودههای وزنی سلامت، دسته بندی نمیکنند؛ چون:
- با گذشت هر ماه، بدن نوجوانان و کودکان تغییر زیادی میکند.
- بدن دختران و پسران با سرعتهای متفاوتی رشد میکند.
- با قد کشیدن کودک این شاخصها نیز تغییر میکنند.
پزشکان BMI کودکان و نوجوانان را مانند BMI بزرگسالان با اندازه گیری قد و وزن محاسبه میکنند. سپس BMI بدست آمده را به همراه سن شخص روی جدول BMI جنسیت خاص قرار میدهند. نتیجه این کار نشان میدهد کودک یا نوجوان وزن سالمی دارد یا خیر.
تاثیرات منفی اضافه وزن روی بدن
- دیابت نوع ۲
- فشار خون ، کلسترول و سطوح تریگلیسرید را بالا میبرد.
- لیپوپروتئین با تراکم بالا (HDL) یا سطح کلسترول خوب را پایین میآورد.
- فشار خون بالا
- دیس لیپیدمی (که شامل LDL یا کلسترول بد بالا HDL یا کلسترول خوب پایین یا سطح بالای تریگلیسرید میشود)
- بیماری عروق کرونر قلب
- سکته مغزی
- بیماری کیسه صفرا
- آرتروز
- آپنه خواب و مشکلات تنفسی
البته این تنها برخی از مشکلات اثبات شده و شناخته شده اضافه وزن است و عدم تناسب اندام می تواند بر زندگی روزانه و کیفیت کلی زندگی تاثیر منفی بگذارد و متعاقبا آسیب های روانی مانند افسردگی ، کاهش عزت نفس ، عدم اعتماد به نفس و … هم می تواند از همین دست مشکلاتی باشد که بر اثر عدم تناسب اندام به وجود آید .
محاسبه BMI (شاخص توده بدنی) و کاهش BMI
پس BMI بالا می تونه مساوی با اضافه وزن باشد و عوارض و مشکلاتی به همراه داشته باشد . اما مطمئن ترین و و راه های دائمی کاهش وزن را با هم مرور کنیم .
۱– برنامه غذایی
استفاده از مواد مغذی از جمله میوهها ، سبزیجات، غلات ، حبوبات ، آجیلها ، دانهها ، پروتئینهای بدون چربی و چربیهای سالم کم کم کردن مقدار قند در برنامه غذایی از مهمترین رعایت های اصلی یک رژیم غذایی سالم است. داشتن یک سبک غذایی و عادت غذایی سالم ، مزایای فراوانی برای سلامتی به همراه دارد از جمله کاهش خطر بیماریهای قلبی-عروقی و کاهش التهاب در بدن . تمرکز در یک برنامه غذایی سالم و تایید شده روی مصرف میوهها ،سبزیجات ،غلات ، حبوبات، آجیلها، روغن زیتون و ماهیهای چرب است .با داشتن رژیم غدایی سالم با چاقی مواجه نخواهید شد.
۲– ورزش
داشتن فعالیت بدنی منظم و روتین با آغاز و پایان زمان بندی شده ورزش محسوب می شود . انواع ورزش می تواند برای سلامتی عمومی بدن و ذهن و همچنین حفظ تناسب اندام به شرط رعایت عادات غذایی موثر باشد . با ورزش میتوتن از چاقی مفرط و لاغری شدید جلوگیری کرد. ورزشهای هوازی با شدت متوسط ، ورزشهای ترکیبی و قدرتی همگی برای افزایش سطح سلامت بدن مفید هستند . ورزشهای هوازی مقدار زیادی کالری میسوزانند و ورزش با شدت متعادل میتواند به چربیسوزی کمک کند . تمریناتی مانند پیاده روی ، دویدن ، حلقه زدن ، طناب زدن دوچرخه و شنا از جمله تمرینات هوازی است .
۳– پیروی از سبک زندگی سالم
برای اینکه BMI خود را برای مدتها پایین نگه دارید البته لاغر نه ، باید از سبک زندگی سالم پیروی کنید . تا نتیجه همیشگی و دائمی بدست آورید . تغییراتی ایجاد کنید که اثرات طولانی مدت داشته باشند . برنامههای غذایی سخت و محدود شاید خیلی سریع وزنتان را پایین بیاورند اما معمولا این کاهش وزن مدت زمان طولانی باقی نمیماند . تغییر عادات غذایی و ورزش بهترین راه برای کاهش BMI است. برای تغییر اساسی در سلامت باید تغییرات زیادی انجام دهید. بسیاری از متخصصان توصیه میکنند عادات خود را به مرور تغییر دهید و به آرامی آنها را تبدیل به تعهدهای طولانی مدت کنید .
محصولات مورد نیاز ورزش هوازی
تناسب اندام،کفش ،توپ،شلواروشلوارک،دمبل،تیشرت،تنیس،شیکروقمقمه