ورزش پهلوانی کشتی

از ورزش پهلوانی کشتی چه می دانید؟

• انسان نخستین درس راه و رسم کشتی گرفتن و زورآزمایی کردن را از حیوانات آموخته است .
• بخشی از اوغات فراغت انسانهای اولیه با کشتی گرفتن سپری می شد تا مهارت و آمادگی لازم را در این فن پیدا کنند ودروقت نیاز بکار برند .

تاریخچه «کشتی در ایران و جهان»

کشتی در طول تاریخ

• بسیاری از کتیبه هایی که از روزگاران قدیم و در حدود پنج هزار سال پیش به جای مانده و توسط باستان شناسان کشف شده است ثابت میکند که کشتی در میان مصریان و آشوریان رواج بسیار داشته و دارای قاعده و مقررات مخصوصی بوده است .
• ورزش پهلوانی کشتی یکی از قدیمی‌ترین و فراگیرترین ورزش‌های دنیا است .
• شواهد بسیاری از حضور کشتی در تمامی تمدن‌های آغازین بشری وجود دارد.

۱ . پیدایش کشتی در بین النهرین:

• از بین النهرین ومصر فنون کشتی به مناطق دور و نزدیک آسیا و روم و یونان راه پیدا کرد و در هر جا گسترش و تکامل بیشتری یافت .

۲ . گشترش کشتی به یونان :

• مربیان کشتی در یونان باستان مراحل اجرای هر فن کشتی را به صورت چند نقاشی در حالات مختلف بر روی صفحات کاغذ پاپیروس نقاشی می کردند و به کمک آنها شاگردان خود را تعلیم می دادند .
• با رواج کشتی در یونان مسابقات مربوط به آن نیز از سال ۷۰۴ قبل از میلاد به مواد پنجگانه بازیهای المپیک باستان افزوده شد .
• مسابقات پنجگانه در بازیهای المپیک یونان باستان که پنتاتلون گفته می شد عبارت بود از دویدن – پریدن – پرتاب نیزه – پرتاب دیسک و کشتی گرفتن .
• قوانین اولیه کشتی در یونان باستان چنین بود که هر کسی سه بار زمین بخورد مغلوب به حساب می آید .
• از مشهورترین کشتی گیران یونان درقرن ششم پیش ازمیلاد پهلوانی بود به نام میلو از اهالی کروتون بود.
• در ۶ دوره پیاپی درالمپیک به مقام قهرمانی رسید و در۳۲ مسابقه بزرگ پهلوانی هم حریفان خود را شکست داد.

۲ . گشترش کشتی در قاره آسیا :

• در قاره آسیا ورزش کشتی در میان قبایل و ایلات و عشایر همواره رایج بوده و محبوبیت بسیار داشته است.
• رواج این ورزش در مغولستان – ژاپن – ایران و هندوستان بیشتر از دیگر مناطق آسیا بوده و هنوز هم هست .

ورزش پهلوانی کشتی در ایران

• در ایران قدیم کشتی گرفتن و زور آزمایی کردن اهمیت بسیار داشته است و این ورزش در زندگی و سنتهای ما ایرانیان به قدری ریشه دوانده که تبدیل به یک ورزش ملی شده است .
• درباره کلمه کشتی باید گفت که زرتشتیان و پارسیان باستان هنگام غروب آفتاب بندی به کمر خود می بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن می پرداختند .
• آن کمربند کستی نامیده می شد و کشتی گرفتن هم از این کلمه آمده به معنی کمر یکدیگر را گرفتن .
• تاریخ پهلوانی ایران سرشار از نامهای آشنایی است که قدرت بدنی و نیروی خود را در راه مبارزه با بی عدالتی و دفاع از مظلومان بکار برده اند .

کشتی گیران زورخانه در دوره قاجار

کشتی دردوره صفویه و قاجار:

• کشتی و ورزش باستانی در دوران صفویه و زندیه رونق زیادی در ایران یافت که درهر شهرپهلوانانی بنام وجود داشت.
• در دوران قاجاریه و در دوران ناصرالدین شاه شخصی به نام «صاحب الدوله» مأمور توسعه ورزش کشتی شد .
• در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن می‌پرداختند.
• مسابقات کشتی پهلوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت درآمد.
• از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانه‌ها، باشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها هم شکل گرفتند.
• از سال ۱۳۱۸ با مطرح شدن مقررات بین‌المللی کشتی، تغییر و تحولاتی در شیوه کشتی گرفتن و طرز لباس پوشیدن کشتی‌گیران پدید آمد.

در ورزش پهلوانی کشتی دو انسان غیر مسلح با یکدیگر گلاویز شده و برای به زمین زدن حریف خود تلاش می‌کنند.

نام آوران کشتی ایران

• پهلوانان قدیم : پوریای ولی – عبدالرزاق – مفرد قلندر – فیله همدانی – شمس محمد – محمد مالانی و یوسف ساوی شهرت و محبوبیت بیشتر دارند.
• پهلوانان معاصر: میتوان به نامهای مشهوری همچون ابراهیم یزدی – اکبر خراسانی – حاج محمد صادق بلور فروش و حاج سید حسن رزاز اشاره کرد.

کشورهای قدرتمند کشتی:

• در مسابقات جهانی و بازیهای المپیک هر بار حدود ۵۰۰ کشتی گیر قوی هیکل و زورمند از سراسر دنیا قدم به میدان مسابقه می گذارند.
• کشورهای روسیه – آمریکا – آلمان – بلغارستان و ایران از قدرتهای برترکشتی جهان به شمار میروند .

زمانبندی مسابقه کشتی آزاد و فرنگی

• طبق قوانین بین المللی زمان مسابقه کشتی آزاد و فرنگی برای بزرگسالان امید و جوانان یک زمان ۵ دقیقه ای و برای نوجوانان یک زمان ۴ دقیقه ای تعیین شده است .
• در صورتیکه دو کشتی گیر در وقت قانونی از نظر امتیاز مساوی شدند بلافاصله کشتی به وقت اضافه ۳ دقیقه ای کشیده خواهد شد و کشتی گیر برنده طبق قانون فیلا مشخص میشود.

انواع سبکهای کشتی در جهان

• از مهمترین سبک‌های ملی و محلی کشتی می‌توان به انواع کشتی با کمربند شامل گلیما در ایسلند، شوینگن در سوئیس، گوراش در آسیای میانه و نیز سومو و جوجیتسو در ژاپن، سامبو در روسیه اشاره کرد.
• تقریبا تمام کشورهای دنیا دو سبک المپیکی کشتی یعنی کشتی فرنگی و کشتی آزاد را پذیرفته‌اند.
• در کشتی فرنگی، که بیشتر در اروپای قاره‌ای محبوب است، گرفتن پائین کمر و استفاده از پا ممنوع است.
• اما در کشتی آزاد کشتی‌گیران اجازه گرفتن پائین کمر و استفاده از پا را دارند.
• مسابقات کشتی زیرنظر فدراسیون بین‌المللی کشتی (فیلا) برگزار می‌شود.

برد و باخت در ورزش پهلوانی کشتی

1. ضربه فنی : در این حالت کشتی گیر برنده در جدول مسابقات ۴ امتیاز و بازنده ۰ خواهد گرفت .
2. در صورتیکه کشتی گیری حریف خود را با اختلاف ۱۰ امتیاز ببرد به برنده ۴ امتیاز و به بازنده اگر امتیاز فنی داشته باشد ۱ امتیاز اگر امتیاز فنی نداشته باشد ۰ امتیاز تعلق می گیرد.
3. در صورتیکه کشتی گیری حریف خود را با اختلاف کمتر از ۱۰ امتیاز ببرد به برنده ۳ امتیاز و به بازنده ۱ امتیاز در جدول خواهد گرفت .
4. ولی اگر کشتی گیر بازنده امیاز فنی نداشته باشد به برنده ۳ امتیاز و بازنده ۰ تعلق خواهد گرفت.

مصدومیت و ادامه ندادن به بازی :

• حاضر نشدن به کشتی و اعمال خلاف مقررات انجام دادن موجب می شود که به برنده ۴ امتیاز و بازنده ۰ امتیاز داده شود.
• اگر کشتی گیر در مسابقه ۳ اخطاره شود کشتی بلافاصله قطع و در این حالت برنده ۴ امتیاز و بازنده ۰ می گیرد.

نکته : کلیه مسابقات رسمی در هر وزن به صورت یک حذفی و طبق مقررات فیلا برگذار خواهد شد.

نام کشتی از کجا نشات گرفته ؟

• نام کشتی از کمربندی به نام “کُشتی” گرفته شده که پارسیان و زرتشتیان هنگام غروب آفتاب به کمر خود می‌بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن می‌پرداختند.
• اصل آن در زبان فارسی دری گُشتی خوانده می‌شود و کشتی گرفتن به معنی کمر یکدیگر را گرفتن است.
• کمربندی که زرتشتیان آن را «بندرین» نیز می‌نامند، کمربندی است با ۷۲ نخ که از پشم گوسفند توسط زن موبدی بافته می‌شود.
• ۷۲ به شش رشته تقسیم می‌گردد و هر دسته دوازه نخ دارد که هفتاد و دو اشاره دارد به هفتاد و دو فصل یسنا (یکی از بخش‌های اوستا) و دوازده به دوازده ماه سال و شش اشاره دارد به شش گاهنبار (حبش‌های دینی سال). کستی را سه بار برکمر می بستند که یادآور سه اصل زرتشت یعنی «گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک» بود.

کشتی آزاد

• کشتی آزاد یکی از روش‌های ورزش پهلوانی کشتی است که در سراسر دنیا تمرین می‌شود.
• به همراه کشتی فرنگی یکی از دو سبک کشتی است که در بازی‌های المپیک برگزار می‌شود.
• منشأ اصلی کشتی آزاد در کشتی کَچ اَز کَچ کَن و کشتی کچ است که در سدهٔ ۱۹ میلادی در بریتانیا و ایالات متحده آمریکا توسعه یافت.
• قوانین کشتی آزاد هنوز هم تقریباً مشابه کشتی کچ است با کمی محدودیت برای انجام بعضی حرکات خطرناک.
• در کشتی آزاد همچون کشتی کچ و کشتی فرنگی هدف اصلی چسباندن شانه حریف بر تشک است که به پیروزی فوری (ضربه فنی) منجر می‌شود و برخلاف کشتی فرنگی کشتی‌گیران اجازه گرفتن پای حریف و استفاده از پای خود را دارند.
• مسابقات کشتی آزاد از المپیک ۱۹۰۴ وارد المپیک شد و از المپیک ۲۰۰۴ رقابت‌های این رشته در بخش زنان نیز برگزار می‌شود.

کشتی فرنگی

• کشتی فرنگی یکی از سبک‌های کشتی آماتور است که در سدهٔ ۱۹ میلادی در فرانسه ابداع شد .
• در کشتی فرنگی استفاده از پا برای به زمین زدن حریف و گرفتن پائین کمر ممنوع است و بقیه مقررات آن مشابه کشتی آزاد است.
• کشتی فرنگی در تمام ادوار المپیک به جز المپیک ۱۹۰۰ پاریس و المپیک ۱۹۰۴ لس آنجلس برگزار شده‌است.

مقررات ورزش پهلوانی کشتی

• براساس مقررات بین‌المللی هرگونه گرفتن، ضربه زدن و پرتاب کردن ملایم حریف مجاز است.
• هر نوع گرفتنی که زندگی یا سلامتی اعضای حریف را به خطر بیندازد مانند گرفتن گلو ممنوع است.
• استفاده از لگد، مشت، کله زدن و گرفتن دوبنده ممنوع است. نقض قانون منجر به گرفتن اخطار به کشتی‌گیر می‌شود.
• سه اخطار کشتی‌گیر را ازادامه مسابقه محروم می‌کند.
• در هنگام نقض شدید مقررات کشتی‌گیر را می‌توان بی‌درنگ از مسابقه اخراج کرد.
• مسابقات می‌بایست روی تشک کشتی که حداقل ۹ متر قطر دارد برگزار شود.

انواع کشتی های محلی درایران

کشتی لوچو:

• از ورزش های محبوب روستاهای مازندران است و چون جایزه کشتی‌گیران را بر نوک یک چوب در وسط میدان آویزان می‌کنند به آن لوچو گویند.
• جایزه : قواره پارچه، شال و ترمه و گاهی گاو یا گوسفند است که به همان چوب وسط میدان بسته می‌شود.

کشتی با چوخه: 

• این کشتی در سراسر خراسان به ویژه قوچان، فریمان و اسفراین، رواج دارد و در فضای آزاد به اجرا در می‌آید.

کشتی گیله مردی: 

• این کشتی در استان گیلان رواج دارد. در این کشتی هر جای بدن حریف با زمین تماس پیدا کند شکست خورده است.
• در این کشتی، علاوه بر فون کشتی از ضربات مشت نیز استفاده می‌شود .
• کشتی گیران گیله مرد تنها یک شلوار تنگ استفاده می کنند و جایزه آن گاو، گوسفند، پارچه و… است.

• کشتی چوخه در خراسان
• کشتی زوران پاتوله در کردستان
• کشتی لری در لرستان
• کشتی جنگ (یا زوران) در منطقه الیگودرز
• کشتی بغل به بغل در قزوین
• کشتی عاشیرما در آذربایجان شرقی
• کشتی گوراش یا ترکمنی در مناطق ترکمن‌نشین
• کشتی عربی در میان ایلات و عشایر خوزستان
• کشتی کمربندی در استان اصفهان
• کشتی لشکرکشی در استان یزد
• کشتی کج گردان در سیستان و بلوچستان به ویژه در روستاهای شهرستان زابل
• کشتی دسته بغل در استان فارس بویژه منطقه ارسنجان
• کشتی کمری در آذربایجان و ترک‌های قزلباش

اوزان کشتی

• دسته‌های وزنی کشتی آزاد و فرنگی بزرگسالان ، یکسان و در۷ وزن است .
• ِ ۵۵ کیلوگرم ، ۶۰ کیلوگرم ، ۶۶ کیلوگرم ، ۷۴ کیلوگرم ، ۸۴ کیلوگرم ، ۹۶ کیلوگرم ، ۱۲۰ کیلوگرم
• درردهٔ نونهالان (۱۴ و ۱۵ سال) در ده وزن است .
• از ۲۹ تا ۸۵ کیلو، در ردهٔ نوجوانان (۱۶ و ۱۷ سال) در ده وزن .
• از ۳۹ تا ۱۰۰ کیلو و در جوانان (۱۸ تا ۲۰ سال) در ۸ وزن.
• از ۴۶ تا ۱۲۰ کیلوگرم.

معروفترین کشتی گیران جهان

• جورج هاکن اشمیدت معروف به شیر روسی . این پهلوان به مدت ۱۰ سال از هیچ حریفی شکست نخورد .
• یاشار دوغو کشتی گیر معروف ترکیه و فاتح مدال طلای المپیک ۱۹۴۸ ( در وزن ۷۳ کیلو ) و قهرمان جهان در سال ۱۹۵۱ .
• تدیا شویلی ( شوروی ) ازبهترین کشتی گیران جهان در دهه ۱۹۷۰ که در وزنهای ۸۲ و ۹۰ کیلوگرم کشتی می گرفت و تعداد ۶ مدال طلا از بازیهای المپیک و مسابقات قهرمانی جهان به گردن آویخت .
• حمید کاپلان ( ترکیه ) کشتی گیر سنگین وزن و قهرمان المپیک ۱۹۵۶ و قهرمان جهان در سال ۱۹۵۸ .
• الکساندر مدوید ( شوروی ) برنده مدال طلا در المپیک های ۱۹۶۴ – ۱۹۶۸ – ۱۹۷۲ و قهرمان دنیا در سالهای ۱۹۶۲ – ۱۹۶۳ – ۱۹۶۷ – ۱۹۶۹ – ۱۹۷۰ و ۱۹۷۱ . افتخارات و پیروزمندیهای او در تاریخ کشتی جهان بی نظیر است .
• واتانابه ( ژاپن ) تنها کشتی گیر بدون شکست جهان و قهرمان المپیک و دنیا در سالهای ۱۹۶۴ – ۱۹۶۲ . او در طی سالهای ورزش خود ۱۸۶ کشتی در میدانهای ملی و بین المللی گرفت و در هیچ یک از آنها مغلوب نشد .

مشهورترین کشتی گیران ایران

• از میان پهلوانان و کشتی گیران آزاد و فرنگی ایران که در مسابقات قهرمانی جهان و بازیهای المپیک مدال گرفته اند میتوان به این نامهای آشنا اشاره کرد :
• جهان پهلوان غلامرضا تختی – عباس زندی – حبیبی – سیف پور – محمد علی صنعتکاران – منصور مهدی زاده – عبدالله موحد – ابراهیم جوادی – شمس الدین سید عباسی – محسن فرح وشی – منصور برزگر – محمد رضا نوایی – رضا سوخته سرایی – محمد حسین محبی – مجید ترکان – عسکری محمدیان – علیرضا سلیمانی – برادران خادم

لباس و کفش ورزش پهلوانی کشتی

• لباس کشتی گیران یک دو بنده است که یک کشتی گیر رنگ آبی و دیگری قرمز را انتخاب کرده به تن می کند .
• کفش کشتی گیران نیز کفش بدون پاشنه ایست که مخصوص کشتی ساخته می شود.

داوران ورزش پهلوانی کشتی

• داور با بلند کردن هر کدام از دست ها امتیاز هر ورزشکار آبی یا قرمز را مشخص می کند.
• داوران مسابقات، لباس سراپا سفید می پوشند و مچ آستین های آن ها یکی به رنگ آبی و دیگری به رنگ قرمز است.